Internationale kinderontvoering: wat te doen?

Internationale kinderontvoering is een uiterst delicate en pijnlijke kwestie die helaas soms voorkomt in conflictueuze scheidingen of bij familieconflicten. Wanneer een kind zonder toestemming van de andere ouder naar het buitenland wordt meegenomen of daar wordt achtergehouden, spreken we van internationale kinderontvoering. In België zijn er specifieke wetten en procedures die ouders in deze situatie kunnen helpen. In dit artikel bespreken we wat u kunt doen als uw kind internationaal wordt ontvoerd en hoe de Belgische wetgeving u kan ondersteunen.

Wat is internationale kinderontvoering?

Internationale kinderontvoering is het overbrengen of achterhouden van een kind door een ouder zonder toestemming van de andere ouder, en vaak in strijd met een omgangsregeling of voogdijbeschikking. Dit komt vaak voor wanneer ouders met verschillende nationaliteiten na een scheiding niet tot overeenstemming kunnen komen over de verblijfplaats van hun kind.

Wat zegt de Belgische wet?

België is aangesloten bij het Haags Verdrag inzake de Burgerrechtelijke Aspecten van Internationale Ontvoering van Kinderen (1980). Dit verdrag heeft als doel om internationale kinderontvoeringen te bestrijden en de terugkeer van kinderen te verzekeren naar hun gebruikelijke verblijfsplaats. België heeft daarnaast ook de Europese verordening Brussel IIbis geïmplementeerd, die de internationale samenwerking binnen de Europese Unie regelt.

Volgens de Belgische wet en het Haags Verdrag is de centrale doelstelling het snel terugbrengen van het kind naar zijn of haar gebruikelijke verblijfplaats, tenzij er sprake is van een duidelijk risico voor het kind bij terugkeer.

Wat te doen bij een internationale kinderontvoering?

Wanneer uw kind zonder uw toestemming naar het buitenland is gebracht of daar wordt achtergehouden, zijn er enkele stappen die u onmiddellijk moet nemen:

• Neem contact op met de Centrale Autoriteit in België: België heeft een Centrale Autoriteit die instaat voor zaken van internationale kinderontvoering. De Centrale Autoriteit kan u helpen om de juiste stappen te ondernemen en kan bemiddelen met de betrokken autoriteiten in het land waar het kind zich bevindt. Child Focus kan hier ook een ondersteunende rol spelen.
• Meld de ontvoering bij de politie: Breng onmiddellijk de politie op de hoogte van de ontvoering. Zij kunnen een officiële verklaring opnemen en starten vaak een onderzoek naar de verblijfplaats van het kind.
• Zoek juridische bijstand: Het is belangrijk om een gespecialiseerde advocaat in te schakelen die ervaring heeft met internationale kinderontvoeringszaken. Uw advocaat kan u begeleiden in de juridische procedures en kan contact opnemen met de autoriteiten in het buitenland.

Procedure voor de terugkeer van het kind

Als het ontvoerde kind zich in een land bevindt dat is aangesloten bij het Haags Verdrag, kunnen de Belgische Centrale Autoriteit en uw advocaat een verzoek tot terugkeer indienen bij de autoriteiten van dat land. De procedure verloopt als volgt:

• Indienen van het verzoek tot terugkeer: De Belgische Centrale Autoriteit dient het verzoek in bij de autoriteiten van het land waar het kind verblijft.
• Onderzoek door buitenlandse autoriteiten: De buitenlandse autoriteiten onderzoeken of de kinderontvoering inderdaad onwettig is volgens hun eigen wetgeving en het Haags Verdrag.
• Beslissing en terugkeer: Als de autoriteiten van mening zijn dat het kind onwettig is meegenomen, zullen zij een rechterlijke beslissing nemen voor de terugkeer van het kind. Deze beslissing moet meestal binnen zes weken worden genomen, maar in de praktijk kan dit langer duren, afhankelijk van de medewerking van het andere land.

Uitzonderingen op de terugkeer van het kind

Het Haags Verdrag voorziet ook in bepaalde uitzonderingen op de terugkeer van een kind. Het kind hoeft niet te worden teruggebracht als:

• Er bewijs is dat het kind een ernstig risico loopt op lichamelijk of geestelijk gevaar bij terugkeer.
• Het kind zelf oud genoeg is om gehoord te worden en bezwaar maakt tegen terugkeer.
• Het verzoek te laat is ingediend, namelijk meer dan een jaar na de ontvoering, en het kind inmiddels geworteld is in de nieuwe omgeving.

Preventieve maatregelen

Ouders die bang zijn voor internationale kinderontvoering kunnen preventieve maatregelen nemen, zoals:

• Reisbeperkingen instellen: In België kan men via de rechtbank een verbod opleggen op het verkrijgen van een paspoort voor het kind, of toestemming vragen voor de plaatsing van het kind op een lijst met reisbeperkingen.
• Buitenlandse reis met toestemming van beide ouders: Sommige landen vereisen een schriftelijke toestemming van beide ouders om met een kind te reizen. Het kan verstandig zijn om dit op voorhand te regelen.

Conclusie

Internationale kinderontvoering is een complexe en vaak hartverscheurende situatie. De Belgische wet en internationale verdragen bieden gelukkig belangrijke bescherming en procedures voor de terugkeer van het kind. Als ouder is het essentieel om snel te handelen, juridische ondersteuning te zoeken, en de hulp van de Belgische Centrale Autoriteit in te schakelen. In dergelijke zaken is tijd van cruciaal belang en kan een snelle actie een groot verschil maken voor de uitkomst van de zaak.