Betwisting van het vaderschap

Wat is betwisting van het vaderschap?

Betwisting van het vaderschap verwijst naar een juridische procedure waarbij het juridische vaderschap wordt betwist. Het juridisch vaderschap moet onderscheiden worden van het biologisch vaderschap.

Een juridisch vaderschap kan worden bekomen op volgende manieren:

• Op basis van het vaderschapsvermoeden: Als een kind wordt geboren tijdens het huwelijk, wordt de echtgenoot van de moeder automatisch beschouwd als de vader van het kind. Ook geldt dit vermoeden binnen een bepaalde periode na de ontbinding van het huwelijk, aangezien het mogelijk is dat de periode van verwekking nog wel binnen het huwelijk gesitueerd is.
• Door middel van erkenning: Een kind kan worden erkend bij de ambtenaar van de burgerlijke stand waar het kind is geboren. Hierbij is altijd toestemming van de moeder vereist. Als de moeder geen toestemming wilt geven, dient er een procedure voor de Familierechtbank te worden gevoerd met het oog op het bekomen van een machtiging voor de erkenning.

Het is mogelijk dat het juridisch vaderschap niet overeenkomt met het biologisch vaderschap, bijvoorbeeld in situaties waarbij het kind niet verwekt is door de echtgenoot of de erkenning gebeurde door de persoon die niet de biologische vader is.

In deze situaties is het mogelijk om een procedure te voeren tot betwisting van het vaderschap.

Deze betwisting kan gevoerd worden door de persoon ten opzichte van wie het juridisch vaderschap vaststaat, de persoon die het juridisch vaderschap opeist, de moeder en het kind zelf.

Belgische wetgeving en procedures

Het Belgische juridische systeem heeft specifieke wetten en procedures vastgesteld met betrekking tot de betwisting van het vaderschap. De procedure tot betwisting van het vaderschap dient te worden gevoerd voor de Familierechtbank.

De mogelijkheid tot betwisting van het vaderschap is gebonden aan bepaalde termijnen na de geboorte van het kind.

Deze termijn kan variëren, maar in de meeste gevallen moet de betwisting plaatsvinden binnen een jaar na de kennisgeving van het vaderschap aan de man. Na deze termijn kan de betwisting van het vaderschap moeilijker worden en zijn er striktere eisen van toepassing.

Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk om nog het vaderschap te betwisten wanneer er sprake is van bezit van staat in hoofde van de juridische vader ten opzichte van het kind.

Er zijn verschillende criteria die moeten worden vervuld om het bezit van staat vast te stellen:

1. Behandeling als kind van de familie: Het kind moet feitelijk behandeld worden als een lid van het gezin. Dit kan zich uiten in zorg, opvoeding, financiële ondersteuning en andere vormen van verzorging die normaal gesproken aan een kind worden geboden.
2. Erkend en aanvaard door de omgeving: Het kind moet door de bredere gemeenschap worden erkend en aanvaard als lid van het gezin. Dit kan blijken uit sociale interacties, zoals het noemen van de persoon als ouder van het kind door familieleden, vrienden, buren en andere bekenden.
3. Duurzaamheid van de situatie: Het bezit van staat moet gedurende een bepaalde periode en op consistente wijze worden aangetoond. Dit impliceert dat de feitelijke situatie van behandeling als ouder en kind over een langere periode moet bestaan, niet slechts tijdelijk of sporadisch.

Als er sprake is van bezit van staat in hoofde van de juridische vader ten opzichte van het kind, is een betwisting van het vaderschap niet meer mogelijk.

Het bezit van staat is een feitenkwestie en zal door de rechter ten gronde worden beoordeeld.

Procedurele stappen

De procedure voor het betwisten van het vaderschap dient te worden opgestart via een dagvaarding. Tijdens de procedure kunnen verschillende stappen worden genomen, waaronder het verstrekken van bewijsmateriaal, zoals DNA-tests, om de biologische verwantschap te bevestigen of te weerleggen.

De rechtbank zal alle beschikbare bewijsmiddelen zorgvuldig overwegen alvorens een beslissing te nemen. Deze beslissing kan variëren afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de zaak, maar het uiteindelijke doel is om het beste belang van het kind te waarborgen.

Bescherming van de belangen van het kind

Een van de centrale overwegingen bij het betwisten van het vaderschap is de bescherming van de belangen van het kind. Ongeacht de uitkomst van de procedure, wordt er altijd gestreefd naar het welzijn en de stabiliteit van het kind.

Er wordt ook mee in rekening genomen dat het kind het recht heeft om zijn of haar biologische ouders te kennen.

Een procedure tot betwisting van het vaderschap is een juridisch complexe procedure, die het best gevoerd wordt met bijstand van een advocaat. Er zijn immers termijnen om mee rekening te houden en het bezit van staat is een ontvankelijkheidsvereiste. Het is ook van belang om de nodige partijen in het geding te betrekken, waaronder het kind zelf. Voor dit kind moet er een voogd ad hoc worden aangesteld om diens belangen in de procedure te behartigen.

Het is aangewezen om het advies in te winnen van een advocaat gespecialiseerd in het familierecht. Bij Advo-recht.be hebben wij een bijzondere expertise in dergelijke zaken.