Recht van voorkoop
Principe
Bij de verkoop van een landeigendom door de verpachter geniet de pachter het recht van voorkoop. Nadat de pachter op de hoogte werd gebracht van de verkoop geniet deze de voorkeur op andere kandidaten bij een gelijk koop aanbod.
Het recht van voorkoop geldt enkel bij de verkoop van een pachtgoed en kan zowel geheel als gedeeltelijk zijn. Men wil hiermee de pachter de kans bieden zijn landbouwexploitatie verder te zetten.
Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen twee wijzen van verkoop:
1.Onderhandse verkoop
In dit geval dient de notaris de pachter kennis te geven van de inhoud van de koopakte en mee te delen dat hij een verkooprecht heeft. Deze kennisgeving geldt als een aanbod van verkoop. De pachter heeft een maand de tijd om het gedane aanbod te aanvaarden. Dit dient per aangetekende brief of bij gerechtsdeurwaardersexploot te gebeuren.
Indien de pachter het aanbod niet aanvaard mag de eigenaar het goed gewoon verkopen aan een derde. De eigenaar mag het goed niet tegen een lagere prijs, dan waarvoor het werd aangeboden aan de pachter, aan een derde verkopen.
2.Openbare verkoop
De notaris dient de pachter minstens vijftien dagen op voorhand van de openbare verkoop te verwittigen per aangetekende brief of deurwaardersexploot. Na het laatste bod tijdens de openbare verkoop vraagt de notaris aan de pachter of hij zijn recht van voorkoop wenst uit te oefenen. Indien hij dit bevestigt zal de pachter het goed definitief kunnen kopen. Indien hij afwezig is of zijn voorkooprecht niet uitoefent gaat de openbare verkoop verder. De pachter kan ook zijn antwoord in beraad houden gedurende een termijn van 10 dagen.
In een aantal gevallen heeft de pachter geen recht van voorkoop. Bijvoorbeeld indien het goed niet geëxploiteerd wordt door hem persoonlijk of door zijn echtgenoot en kinderen.
Afstand voorkooprecht
De pachter kan zijn recht van voorkoop aan een derde overdragen. Dit kan voor het geheel of een gedeelte van het pachtgoed. Hij dient hiervan de notaris in kennis te stellen. Bij een onderhandse verkoop moet dit binnen de maand gebeuren. Bij een openbare verkoop kan men de overdracht onmiddellijk of binnen de gevraagde bedenktijd van 10 dagen meedelen.
Indien de pachter zijn recht heeft overgedragen mag hij gedurende een periode van 9 jaar de exploitatie van dit goed niet overdragen aan andere personen. Hij mag de exploitatie wel overdragen aan zijn bevoorrechte familieleden. Bij overtreding is hij aan de verkoper een schadevergoeding, gelijk aan 50 % van de verkoopprijs van de betrokken percelen, verschuldigd, tenzij hij vooraf op grond van ernstige redenen, toestemming van de Vrederechter heeft verkregen.
De bedoeling hiervan is om situaties op te lossen waarin de pachter niet over voldoende financiële middelen zou beschikken om het goed aan te kopen, maar het goed wel wilt verwerven.
In geval van verkoop met miskenning van de rechten van voorkoop van de pachter heeft de pachter het recht om ofwel in de plaats te worden gesteld van de koper, ofwel een schadevergoeding te eisen van de verkoper ten bedrage van 20 % van de verkoopprijs.
Indien het goed verkocht wordt aan een derde treedt deze volledig in de rechten en de plichten van de verpachter. De verkoop verbreekt de lopende pachtovereenkomst niet.
Op zoek naar een advocaat?
Tijdens een eerste consultatie wordt uw probleem besproken, waarbij onze advocaten het juridische kader schetsen en de mogelijke oplossingen overlopen.