Wat is de rechtsplegingsvergoeding? (Vanaf 1 juni 2021)

Een vaak voorkomende vraag bij een juridische procedure is of de winnende partij ook haar advocatenkosten kan verhalen bij de tegenpartij. Het antwoord is in principe bevestigend, maar moet worden genuanceerd. De winnende partij zal voor de post een rechtsplegingsvergoeding worden toegekend, afhankelijk van de waarde van de vordering van het geschil.

Wat is de rechtsplegingsvergoeding?

De rechtsplegingsvergoeding of RPV is een forfaitaire tegemoetkoming in de kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij (art. 1022 Gerechtelijk Wetboek).

De Rechter zal in de uitspraak de ‘verliezende partij’ veroordelen tot betaling van een vergoeding voor de advocatenkosten van de ‘winnende partij’ van de procedure.

Hoeveel bedraagt de rechtsplegingsvergoeding? (Nieuwe tabel vanaf 1/06/2021)

De RPV is een forfaitair bedrag dat wordt bepaald in functie van de waarde van de vordering. Hoe groter de waarde van de vordering, hoe groter in principe de RPV.
Voor vorderingen die niet in geld waardeerbaar zijn, zoals bv. een verbreking van een contract, wordt een vast bedrag voorzien.

De RPV zal niet de integrale factuurkosten van uw advocaat vergoeden. Immers zijn advocaten vrij hun erelonen te begroten en heeft de wetgever er voor gekozen daar geen rekening mee te houden. Of u dus een leger dure advocaten onder zich neemt of niet, de werkelijke betaalde advocatenkosten zijn irrelevant.

Mogelijks vallen uw advocatenkosten dus duurder uit dan het bedrag waartoe de tegenpartij wordt veroordeelt. Het is aan te raden dit op voorhand goed in te schatten en hierover advies te vragen bij uw advocaat.

In mei 2021 werd de index opnieuw overschreden, zodat de basistarieven voor de 3e keer verhoogd werden, om van kracht te zijn vanaf 1 juni 2021.

Zie de tabel met de geldende rechtsplegingsvergoeding vanaf 01.06.2021 overeenkomstig het Koninklijk Besluit van 26 oktober 2007.

De rechter kan de RPV soms aanpassen in functie van welbepaalde omstandigheden:

1. De complexiteit van de zaak
2. De financiële draagkracht van de verliezende partij
3. Wanneer er contractuele schadebedingen in het voordeel van de in het gelijk gestelde partij zijn toegekend
4. Het kennelijk onredelijk karakter van de situatie

De rechter kan in deze gevallen de RPV verminderen of vermeerderen, op voorwaarde dat één van de procespartijen het hem vragen, en voor zover de rechter binnen de grenzen blijft van de maximum- en minimumbedragen die wettelijk zijn voorzien.
In de praktijk zien we dat afwijkingen eerder uitzonderlijk zijn.
Wanneer het geding wordt afgesloten met een beslissing gewezen bij verstek en geen enkele in het ongelijk gestelde partij ooit is verschenen, of wanneer alle in het ongelijk gestelde partijen op de inleidende zitting zijn verschenen maar de rechtsvordering niet hebben betwist, of wanneer zij uitsluitend uitstel van betaling vragen, is het bedrag van de rechtsplegingsvergoeding dat van de minimumvergoeding.

Wat zijn de voorwaarden voor een RPV?

Opdat u in aanmerking zou komen voor een rechtsplegingsvergoeding moet u zich in de eerste plaats laten vertegenwoordigen door een advocaat. De RPV is immers een tegemoetkoming in de kosten en erelonen van een advocaat. Verdedigt u zichzelf? Dan zal de rechter u geen RPV toekennen.

Hiernaast moet de rechter moet u als “winnende partij” hebben gekwalificeerd, of juridisch beter “in het gelijk gesteld hebben”.

Vaak is het duidelijk wie de procedure heeft gewonnen, met name die partij wiens hoofdvordering gegrond was en werd toegekend door de rechter. In sommige gevallen evenwel stelden beide partijen een vordering in en werden deze bijvoorbeeld ook beide deels gegrond verklaard.

In die gevallen kan de rechter de RPV tussen de partijen omslaan of verdelen. De rechter kan oordelen dat elke partij haar eigen gemaakte gerechtskosten betaalt, en dat aan elkaar geen RPV verschuldigd is (omslaan). Ook gebeurt het dat de rechtbank de gerechtskosten verdeelt over der partijen en iedereen een gedeelte van elkaars kosten dient te dragen.