Kennisbank Familierecht Algemeen Advocaat (stiefouder) adoptie

Advocaat (stiefouder) adoptie

advocaat stiefouder adoptie

In nieuw samengestelde gezinnen wordt vaak geopteerd voor een stiefouderadoptie. In zo’n geval wil een stiefouder, ook wel plusouder genoemd, zijn of haar stiefkind(eren) officieel adopteren. Door die adoptie wordt de feitelijke band tussen de adoptieouder en -kinderen ook juridisch verankerd. 

 

Wat is stiefouderadoptie?

Stiefouderadoptie is een vorm van adoptie binnen samengestelde gezinnen.

Adoptie is een rechtsfiguur waarbij er, na een gerechtelijke beslissing, tussen twee personen een juridische band ontstaat. Deze band houdt bepaalde wettelijke gevolgen in die gelijk zijn, of sterk gelijken op, de gevolgen bij biologische afstamming. De persoon die adopteert wordt de adoptant genoemd. De persoon die geadopteerd wordt, noemt men de geadopteerde.

Bij stiefouderadoptie vindt de adoptie plaats tussen een stief- of plusouder en zijn/haar stiefkind. , Dat betekent dat er na deze procedure een juridische band bestaat tussen beide personen. Adoptie is niet beperkt tot enkel minderjarigen. Ook een meerderjarige kan geadopteerd worden door zijn/haar stiefouder. Daarnaast kunnen in ons land ook partners van hetzelfde geslacht een stiefkind adopteren.

 

Waarom kiezen voor stiefouderadoptie?

Stiefouderadopties komen regelmatig voor. Dat kan om verschillende redenen zijn.

Het komt vak voor dat het kind geen band (meer) heeft met de biologische vader of moeder. Het kan ook zijn dat het kind deze ouder zelfs nooit heeft gekend, omdat deze bijvoorbeeld op jonge leeftijd is overleden. In zo’n gevallen kan de stiefouder vragen om het kind van zijn/haar nieuwe partner te adopteren.

Ook andere grondige redenen komen in aanmerking voor een stiefouderadoptie.

 

Hoe gaat een stiefouderadoptie juridisch in zijn werk?

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de stiefouderadoptie van een minderjarig stiefkind en de stiefouderadoptie van een meerderjarig stiefkind.

 

Stiefouderadoptie van een minderjarige

Bij de stiefouderadoptie van een minderjarige zijn er twee mogelijkheden: de gewone adoptie en de volle adoptie.

Wat is gewone adoptie?

Bij gewone adoptie krijgt de adoptant het ouderlijke gezag over het adoptiekind. De banden met de oorspronkelijke familie worden niet verbroken, zodat het adoptiekind ervan blijft erven. Langs de kant van zijn nieuwe adoptiegezin kan het kind enkel erven van zijn adoptieouders.

 

Wat is volle adoptie?

Volle adoptie betekent dat het kind juridisch niet langer tot zijn/haar oorspronkelijke familie behoort. De banden met de biologische en juridische familie worden verbroken (als het kind zijn moeder of vader al kende). De stiefouder neemt als het ware de plaats in van de biologische ouder. Een ander gevolg van de volle adoptie is de onmogelijkheid van een huwelijk tussen het adoptiekind en een familielid van zijn adoptiegezin (bijvoorbeeld stiefbroers of -zussen).

 

Wat zijn de voorwaarden voor stiefouderadoptie van een minderjarige?

Een aanvraag tot stiefouderadoptie moet gegrond zijn met wettige redenen. Bovendien moet de adoptie in het hoger belang van het kind zijn. De rechter zal dat ook altijd per geval nagaan.

Daarnaast moet aan een aantal voorwaarden voldaan zijn voor beide vormen van stiefouderadoptie. De adoptant (stiefouder) moet minstens 18 jaar oud zijn en het leeftijdsverschil tussen adoptant en geadopteerde moet minstens 10 jaar zijn.

 

Toestemming bij stiefouderadoptie minderjarige

Een adoptiekind dat ouder is dan 12 jaar moet zelf instemmen met zijn adoptie. Een kind dat jonger is dan 12 jaar, maar over het “vermogen des onderscheids” beschikt, kan wel gehoord worden over de voorgenomen adoptie.

Wanneer de afstamming van een kind ten aanzien van zijn moeder en/of vader vaststaat, moet ook deze ouder toestemming geven. Let wel: dit kan ten vroegste twee maanden na de geboorte van het kind.

Wanneer de adoptieouder getrouwd is of samenwoont, moet deze partner ook akkoord gaan met de adoptie. De toestemming van de partner van de stiefouder vormt hier geen probleem want deze toestemming is hoe dan ook nodig, namelijk als ouder van het minderjarig kind.

 

Stiefouderadoptie van een meerderjarige

Als een stiefouder de meerderjarige zoon of dochter van zijn nieuwe partner wenst te adopteren, is enkel de gewone adoptie mogelijk.

De gewone adoptie verankerd de juridische band tussen de stiefouder en het meerderjarig kind van zijn partner, maar daarnaast blijft de band met zijn ouders wel bestaan (voor zover deze er was).

 

Wat zijn de voorwaarden voor stiefouderadoptie van een meerderjarige?

Bij stiefouderadoptie van een meerderjarig kind moet er een leeftijdsverschil van 10 jaar zijn tussen de adoptant (stiefouder) en de meerderjarige geadopteerde (stiefkind).

 

Toestemmingen bij stiefouderadoptie meerderjarige

De meerderjarige die geadopteerd wordt, moet logischerwijze ook zelf met de adoptie instemmen. Ook de wettelijk samenwonende partner of echtgenoot van de geadopteerde moet akkoord gaan met de adoptie en mag geen bezwaren uiten.

Ook de toestemming van de wettelijk samenwonende partner of echtgenoot van de adoptant is vereist.

 

Hoe loopt de procedure voor stiefouderadoptie? (Art. 1231-1 e.v. Ger.W.)

 

Voorbereidingstraject bij adoptie van minderjarigen

Bij adoptie van een minderjarige is de voorbereiding tot adoptie de allereerste, verplichte stap in het proces.

De kandidaat-adoptant meldt zich aan bij het Vlaams Centrum voor Adoptie. Na betaling van een bedrag van 25,00 euro, verwijst het Vlaams Centrum voor Adoptie de kandidaat door naar het Steunpunt Adoptie. Let wel: als je reeds eerder een voorbereiding gevolgd hebt of de familierechtbank heeft je geschiktheid om te adopteren erkend, dan kan je eenvoudigweg naar het Steunpunt Adoptie worden verwezen om het attest te ontvangen.

Binnen de drie maanden na de doorverwijzing volgt er een informatiesessie. Die duurt minstens 8 uur en wordt in groep georganiseerd. Na de informatiesessie volgt een voorbereidingssessie.

Voor het volgen van deze voorbereidingssessies moet je vervolgens 250,00 euro betalen aan het Vlaams Centrum voor Adoptie, waarna je onmiddellijk wordt uitgenodigd voor een voorbereidingssessie. Let wel: wanneer je als kandidaat-adoptant binnen het jaar na de doorverwijzing niet aan de voorbereidingssessies bent begonnen, wordt de procedure stopgezet!

Het Steunpunt Adoptie staat in voor een kwalitatieve voorbereiding van kandidaat-adoptanten. Het doel van deze voorbereiding is informeren over de verschillende stappen in de adoptieprocedure, over de gevolgen van adoptie,… Aan het einde van de voorbereiding krijg je van het Steunpunt Adoptie een attest waaruit blijkt dat je de voorbereiding hebt gevolgd.

 

Het verzoekschrift tot adoptie (Art. 1231-1/2 e.v. Ger.W.)

De volgende stap is het indienen van een eenzijdig verzoekschrift. Dat wordt neergelegd bij de griffie van de Familierechtbank door ofwel de adoptant zelf of door een advocaat.

Het verzoekschrift moet door de adoptant (de persoon die wenst te adopteren) of diens advocaat ondertekend worden. In het geval van adoptie van een minderjarige moet er uitdrukkelijk bij vermeld worden of het om een gewone, dan wel volle adoptie gaat en waarom.

Het verzoek tot adoptie wordt ingediend bij de Familierechtbank. De bevoegde rechtbank is deze van de woonplaats of gewone verblijfplaats van de adoptant. Als dat niet mogelijk is, wordt het de rechter van de woonplaats of gewone verblijfplaats van de geadopteerde.

 

Bewijsstukken bij verzoekschrift

Het verzoekschrift voor stiefouderadoptie dient te worden vergezeld met volgende stukken:

  • Een voor ‘eensluidend verklaard afschrift’ van de geboorteakte van de adoptant en geadopteerde. Dit wil zeggen een kopie die gelijk is qua geldigheid aan het origineel. Dat wordt afgetekend door een loketmedewerker.
  • Een bewijs van nationaliteit van de adoptant(en) en geadopteerde;
  • Een verklaring betreffende de plaats van inschrijving in het bevolkings- of vreemdelingenregister. Bij gebrek hieraan een verklaring van de gewone verblijfplaats van de adoptant of van de adoptanten en van de geadopteerde;
  • Bij adoptie van een minderjarige: het attest waaruit blijkt dat de adoptant de adoptievoorbereiding heeft gevolgd;
  • Indien van toepassing: een uittreksel van de huwelijksakte, verklaring van wettelijke samenwonen of een bewijs van meer dan drie jaar feitelijk samenwonen van de adoptant. Bij een meerderjarige geadopteerde zijn ook deze gegevens nodig;

 

Onderzoek na verzoekschrift

Na het indienen van het verzoekschrift zendt de griffier van de Rechtbank de aanvraag naar de Procureur des Konings. Die wint alle nuttige inlichtingen in rond de aangevraagde adoptie.

Het is mogelijk dat men advies vraagt bij familieleden in de eerste graad van de kandidaat-adoptant en de geadopteerde. De betrokken partijen kunnen daarbij eventueel ook gehoord worden door de Politie. Daarnaast kan de rechtbank, indien zij dit nodig acht, ook een maatschappelijk onderzoek bevelen.

Na het onderzoek zal de Procureur des Konings advies uitbrengen, wat hij zal overmaken aan het dossier op de Familierechtbank.

Nadat alle documenten aanwezig zijn bepaald de Familierechtbank een zittingsdatum, waarop de partijen een laatste maal worden uitgenodigd. Op deze zitting zal nogmaals de bevestiging worden gevraagd, waarna de zaak in beraad kan worden genomen voor uitspraak.

 

Hoe lang duurt de procedure voor stiefouderadoptie?

De rechtbank oordeelt of de adoptie kan worden uitgesproken. Zij doet deze uitspraak ten vroegste zes maanden na het neerleggen van het verzoekschrift tot adoptie wanneer het gaat om de adoptie van een minderjarige. Tenzij het kind al meer dan zes maanden wordt opgevoed door de adoptant. Bij adoptie van een meerderjarige geldt deze wachttermijn niet.

In de praktijk duurt het echter een stuk langer, gelet op het mogelijke onderzoek, het advies van de Procureurs des Konings, en de agenda van Rechtbank.

 

Wat na de adoptie-uitspraak?

Nadat het adoptievonnis of -arrest van kracht is, zendt de griffier het beschikkend gedeelte van de beslissing toe aan de bevoegde ambtenaar van de burgerlijke stand. Dat is de burgerlijke stand van de gewone verblijfplaats van de adoptant of bij gebreke daarvan, van de geadopteerde. Deze schrijft de adoptie onmiddellijk over in de registers.

Indien de ook de naamswijziging werd uitgesproken zullen de partijen worden uitgenodigd door de ambtenaar van de burgerlijke stand om nieuwe identiteitsdocumenten te bekomen.

 

Hoeveel kost een procedure voor stiefouderadoptie?

Bij een adoptie van een minderjarige is er eerst en vooral de inschrijving van de Voorbereiding. Deze kost bedraagt +- € 250.

Daarnaast betaal je zowel voor de adoptie van een meerderjarige als van een minderjarige een rolrecht van 165,00 EUR voor een verzoekschrift aan de Familierechtbank.

Tot slot zijn er de kosten van de advocaat voor de opmaak van het verzoekschrift en de verdere bijstand tijdens de adoptieprocedure.

Op zoek naar een advocaat familierecht?

Tijdens een eerste consultatie wordt uw probleem besproken, waarbij onze advocaten het juridische kader schetsen en de mogelijke oplossingen overlopen.

MAAK EEN AFSPRAAK