Wat is co-ouderschap?

Heel wat ex-koppels kiezen na hun scheiding voor (verblijfs) co-ouderschap, maar wat houdt dat nu precies in? Bij co-ouderschap wordt zoveel mogelijk tussen de ouders op gelijke basis verdeeld: het ouderlijk gezag over de kinderen, het verblijfsrecht en ook de financiele aspecten.

Wat is co-ouderschap?

Bij co-ouderschap wordt na de scheiding van de ouders zoveel mogelijk op gelijke basis verdeelt: het ouderlijk gezag over de kinderen, het verblijfsrecht en ook financieel. Het co-ouderschap valt dus uiteen in verschillende soorten of onderdelen van co-ouderschap:

Gezagsco-ouderschap

Jarenlang kende de rechters in België na een echtscheiding het ‘hoederecht’ over de kinderen aan één van beide ouders toe. De andere ouder kreeg dan ‘bezoekrecht’. Dit hoederecht was dan van grote invloed op de financiële regeling tussen partijen en leidde vaak tot heuse vechtscheidingen.

In 1995 werd het gezamenlijk ouderlijk gezag na echtscheiding de regel. Het ouderlijk gezag over de kinderen wordt sedertdien bijna standaard aan de beide ouders opgelegd, zodat allebei verantwoordelijk blijven voor het opvoeden van de kinderen en het (samen) nemen van belangrijke beslissingen, zoals de schoolkeuze of eventuele medische behandelingen.

Slechts in uitzonderlijke gevallen kan de Familierechter ‘exclusief’ ouderschap toewijzen aan één van beide ouders.

Verblijfsco-ouderschap

Naast het gezamenlijk ouderlijk gezag is er ook het verblijf van de kinderen. Daarover beslissen beide ouders in principe na onderling overleg. Geraken de ouders onderling niet tot een oplossing, dan is de rechter sinds de bilocatiewet van 18 juli 2006 verplicht om de mogelijkheid tot verblijfsco-ouderschap te onderzoeken en voorrang te geven, indien één van de ouders daar om verzoekt.

(Wet van 18 JULI 2006. – Wet tot het bevoorrechten van een gelijkmatig verdeelde huisvesting van het kind van wie de ouders gescheiden zijn en tot regeling van de gedwongen tenuitvoerlegging inzake huisvesting van het kind.)

De kinderen brengen bij een verblijfsco)ouderschap evenveel tijd door bij elke ouder: de zogenaamde 50/50-regeling. Eén week bij de moeder, vervolgd door één week bij de vader is daarbij het een vaak voorkomend voorbeeld.

Fiscaal co-ouderschap

Fiscaal co-ouderschap betekent niet dat beide ouders het kind fiscaal ten laste hebben, maar wel dat beide ouders elk de helft krijgen van de volledige verhoging van de belastingvrije som door het fiscaal ten laste hebben van een kind.

Welke voor- en nadelen heeft co-ouderschap?

Het co-ouderschap voorkomt vaak ernstige discussies tussen de ouders. Vaak meent één van de ouders om meer recht te hebben op de kinderen dan de andere ouder, bv. door de omstandigheden waarin de scheiding plaatsvond of dergelijke meer.

Doordat de regeling met betrekking tot de kinderen hiervan wordt losgekoppeld en in regel wordt verdeeld, is er minder kans op bijkomende conflicten. De Wetgever is de laatste jaren immers steeds uitgegaan van de positie van de kinderen. Zo treffen de kinderen nooit schuld bij een scheiding van de ouders en mogen zij daar ook niet de dupe of speelbal van worden.

Een nadeel is dat een volledig co-ouderschap niet steeds aangewezen is. In specifieke gevallen zal de Familierechter toch uitzonderlijke regelingen moeten uitspreken, meer aangepast aan de situaties van beide ouders.  Het is een uitdaging voor de rechter zulks nauwkeurig te onderzoeken en een regeling op maat uit te spreken.

Wat met de onderhoudsbijdrage of alimentatie?

Elke ouder moet bijdragen in de kosten van de kinderen naar zijn inkomen en vermogen. Ook hier kunnen de ouders in de eerste plaats zelf een onderlinge regeling afspreken. Lukt dat niet, zal de Familierechter hier tevens uitspraak over moeten doen.

De rechter zal daarbij rekening houden met:

• de verblijfsregeling
• de middelen van beide ouders (inkomsten, verdienvermogen, …)
• de normale kosten van het kind
• de buitengewone of verblijfsoverstijgende kosten van het kind (kosten voor hospitalisatie, chirurgische ingrepen, tandheelkundige kosten, kosten voor hogere studies…)
• de kinderbijslag

Wanneer een week-week regeling wordt uitgesproken omtrent het verblijf en de ouders een gelijkaardig inkomen genieten, zal er dus niet vaak een bijkomend onderhoudsgeld verschuldigd zijn.

Lees meer over het onderhoudsgeld met betrekking tot de kinderen.