LGBTQ+ rechten in het familierecht

België staat bekend als een progressief land op het gebied van LGBTQ+ rechten. Sinds de invoering van het homohuwelijk in 2003 heeft België verschillende stappen gezet om de rechten van LGBTQ+ individuen te waarborgen, vooral binnen het familierecht. In deze blogpost bespreken we de belangrijkste aspecten van LGBTQ+ rechten binnen het Belgische familierecht, inclusief huwelijk, adoptie, en ouderschapsrechten.

Huwelijk en wettelijke samenwoning

België was het tweede land ter wereld dat het homohuwelijk legaliseerde in 2003. Hierdoor hebben homoseksuele paren dezelfde rechten en plichten als heteroseksuele paren wanneer ze in het huwelijk treden. Dit omvat onder andere erfrecht, belastingvoordelen, en sociale zekerheidsrechten.

Naast het huwelijk is er ook de mogelijkheid tot wettelijke samenwoning. Dit is vergelijkbaar met de Nederlandse variant van het geregistreerd partnerschap. Wettelijke samenwoning biedt een alternatief voor paren die hun relatie juridisch willen vastleggen zonder te trouwen. Wettelijk samenwonenden genieten van bepaalde rechten en plichten, zoals gedeelde verantwoordelijkheid voor schulden en het recht op een verblijfsvergunning voor buitenlandse partners.

Adoptie en ouderschapsrechten

Sinds 2006 is het in België mogelijk voor homoparen om kinderen te adopteren. Dit betekent dat homoparen dezelfde rechten hebben als heteroparen bij het adopteren van kinderen, zowel in binnenlandse als buitenlandse adopties. De adoptieprocedure is complex en vereist een grondige evaluatie van de geschiktheid van de adoptieouders, maar de wetgeving is expliciet inclusief voor LGBTQ+ individuen en paren.

Daarnaast is er ook het meemoederschap, waarbij een van de partners biologische ouder is van het kind en de andere partner via erkenning of een gerechtelijke procedure ouderlijke rechten kan verkrijgen. Dit is vooral relevant voor lesbische paren waarbij een van de partners het kind heeft gebaard.

Meer informatie over meemoederschap, leest u in volgende blogpost: https://advo-recht.be/kennisbank/familierecht/algemeen-familierecht/meemoederschap/

Rechten van transgender personen

Transgender personen hebben in België ook specifieke rechten binnen het familierecht. Sinds 2018 is het mogelijk om de geslachtsaanduiding op officiële documenten te wijzigen zonder verplichte medische ingrepen of een psychiatrisch attest. Dit proces is administratief en kan worden voltooid via de burgerlijke stand.

Verder hebben transgender ouders dezelfde rechten als cisgender ouders. Dit betekent dat een transgender ouder die tijdens het huwelijk een kind krijgt, automatisch als ouder wordt erkend, ongeacht hun geslachtsaanduiding op dat moment.

Bescherming tegen discriminatie

België heeft strikte antidiscriminatiewetten om LGBTQ+ individuen te beschermen tegen discriminatie, ook binnen het familierecht. De Antidiscriminatiewet van 2007 verbiedt discriminatie op basis van seksuele geaardheid en genderidentiteit in verschillende domeinen, waaronder werkgelegenheid, huisvesting, en toegang tot goederen en diensten. Deze wetgeving biedt een extra laag van bescherming voor LGBTQ+ personen en gezinnen.

Conclusie

België heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt in het waarborgen van LGBTQ+ rechten binnen het familierecht. Van het homohuwelijk en adoptie tot de erkenning van transgender rechten, wordt er gestreefd naar gelijkheid en inclusiviteit. Hoewel er altijd ruimte is voor verdere verbetering, biedt het huidige wettelijke kader een solide basis voor de bescherming en ondersteuning van LGBTQ+ individuen en gezinnen.